اکوتوریسم یا بوم گردی چیست؟

اکوتوریسم یا بوم گردی چیست؟

اکوتوریسم امروزه به این صورت تعریف می­‌شود: سفر مسئولانه به مناطق طبیعی، که از محیط زیست محافظت کرده، تندرستی افراد بومی را حفظ کرده و درگیر توضیح شفاهی و آموزش می­‌شود. هدف این است که آموزش شامل لیدرها و مهمان‌ها ­شود.

محافظت: اکوتوریسم با ارائه راهکارهای بلند مدت مرتبط با بازار، انگیزه‌های اقتصادی موثری برای حفظ و ارتقاء تنوع زیست فرهنگی فراهم کرده و به محافظت از میراث های فرهنگی و طبیعی سیاره زیبای ما کمک می­کند.

جوامع: اکوتوریسم با افزایش ظرفیت‌های بومی و فرصت‌های شغلی، ابزاری موثر در قدرت بخشیدن به جوامع مختلف در سراسر جهان برای مبارزه علیه فقر و دستیابی به توسعه پایدار است.

توضیح شفاهی: اکوتوریسم با تاکید بر روی بهبود تجربیات شخصی و آگاهی محیطی از طریق توضیح شفاهی، به دنبال ترویج سطح بالاتری از درک و قدردانی از طبیعت، جامعه بومی، و فرهنگ می­باشد.

اصول و قواعد اکوتوریسم

موضوع اصلی در اکوتوریسم، ادغام مفاهیم محافظت، جوامع، و تداوم سفر است و این بدین معناست که کسانی که فعالیت‌های اکوتوریسم را برگزار کرده، در آن شرکت داشته و یا آن را تبلیغ می­کنند باید به اصول اکوتوریسم، شامل موارد زیر، پایبند باشند:

• به حداقل رساندن اثرات فیزیکی، اجتماعی، رفتاری و روانی
• ایجاد آگاهی و احترام به محیط زیست و فرهنگ
• ایجاد تجربه مثبت برای بازدید کننده و میزبان
• ایجاد مزایای مالی برای مردم محلی و صنعت خصوصی
• ارائه تجربیات تفسیری به یاد ماندنی به بازدید کنندگان که به افزایش حساسیت نسبت به وضعیت سیاسی، محیطی و اجتماعی کشور های میزبان کمک کند.
• طراحی، ساخت و بهره برداری از تأسیسات کم اثر
• به رسمیت شناختن حقوق و اعتقادات معنوی افراد بومی در جامعه خود و همکاری با آنها برای ایجاد توانمند سازی

چرا باید اکوتوریسم را به توریسم (گردشگری) انبوه سنتی ترجیح داد؟

اگرچه صنعت توریسم همواره در حال رشد است، ولی این رشد همیشه به معنای پیامد‌های مثبت برای مقصد مورد نظر و منابع آن نیست. برای مثال، افزایش هجوم گردشگران می­‌تواند اکوسیستم مناطق طبیعی حساس را به مخاطره بیاندازد. هرچه تعداد افراد بیشتر باشد فشار بیشتری به محیط زیست وارد می­‌شود.

یکی دیگر از اشکالات گردشگری انبوه این است که با وجود ارزش میلیاردی آن، تنها 5 درصد از درآمد در جوامع بومی سرمایه گذاری می­‌شود. بنابراین مسافران باید بدانند پولی که خرج می­کنند به کجا می­رود. خوشبختانه به لطف مدل های جدید مثل اکوتوریسم، شکل مسافرت در حال تغییر است.

اکوتوریسم نه تنها از تاثیر خود بر روی طبیعت آگاه است بلکه نسبت به اقتصاد بومی هم حساس است. یعنی یک تور قانونی بر پایه اکوتوریسم به جای ریختن پول به حساب های بانکی بزرگ شرکت های فراملیتی، سود حاصل از بازدید خود را به جیب ساکنین محلی واریز می­‌کند.

مزایای اکوتوریسم

اکوتوریسم یکی از اخلاقی ترین روش‌های گردشگری و مسافرت است که استفاده از آن به نفع مسافر، بومی‌ها و طبیعت است. از جمله مزایای خاص اکوتوریسم می­‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

غنی سازی فرهنگی

 اکوتوریسم با تقویت روحیه احترام به مقصد مسافرت و جامعه بازدید شونده، به ایجاد آگاهی فرهنگی کمک می­کند. وقتی برگزار کنندگان تور، مقصدی را صرفأ برای اینکه پولی به جیب بزنند انتخاب نکنند، احتمالأ مبادله صحیح تری بین راهنمای تور و بازدید کننده شکل می­گیرد. هم بازدید کننده با تجربه‌ای به یاد ماندنی و درگیر کننده از محل بیرون می­آید و هم جامعه مقصد می­تواند فرهنگ خود را بی پرده با دنیای خارج به اشتراک بگذارد.

تجربیات آموزشی

اکوتوریسم یکی از راه‌های دادن اطلاعات به عامه مردم در مورد یک محل خاص و یا اهمیت مراقبت از محیط زیست است. به دلیل آسیب‌های وارده از سوی تغییرات آب و هوا، آگاهی گردشگران از ضرورت فعالیت های آموزشی بسیار بیشتر شده است. چه کلاس درسی بهتر از خود طبیعت است؟ تور هایی که در قالب اکوتوریسم اجرا می­شوند فقط کنفرانس های آموزشی نیستند، آن ها تجربیات نزدیک و واقعی هستند که به بازدید کنندگان فرصت های زیادی برای یادگیری مهارت های جدید و کسب اطلاعات می­دهد.

رشد اقتصادی

بر خلاف تور‌های تجاری که هدف اصلی آن‌ها افزایش سود است، دغدغه برگزار کنندگان اکوتوریسم لزومأ رفاه-و از جمله آن اقتصاد-جوامع بومی است. یک تور را زمانی می­توان یک تور حامی محیط زیست نامید که بطور بومی و با رضایت و مشارکت اهالی برنامه ریزی و مدیریت شده باشد. از این راه نه تنها ارتباطات خوبی شکل می­گیرد بلکه به ایجاد مشاغل محلی نیز کمک می­کند. راهنما های تور، صاحبان منازل اجاره­ای، هنرمندان، مترجمین و خیلی موارد دیگر از جمله نتایج صنعت اکوتوریسم هستند.

محافظت از محیط زیست

تمرکز اصلی اکوتوریسم بطور ذاتی بر روی محیط زیست است و در این صنعت، نه تنها اپراتورهای اکوتور (تور‌های اکوتوریسم) تجربه هایی را انتخاب می­‌کنند که تأثیر کمتری بر طبیعت دارند، بلکه درآمد تجارب مشروع سازگار با محیط زیست نیز به حفظ منابع و حفاظت از محیط زیست کمک می‌کند.